दार्शनिकहरूका
सबै प्रवचनहरू र
नीतिज्ञहरूका सबै अर्तीहरूले
भन्दा [येशू]
ख्रीष्टको तिन वर्षे
सक्रिय जीवनको सामान्य अभिलेखले
मानव–जातिलाई आध्यात्मिक
उन्नति गराउन र नरम
पार्न बेसी काम
गरेको छ ।
विलियम लेके,
विख्यात
ब्रिटिस
इतिहासकार
मानव–जातिको बिचमा देखा
परेका फलहरूलाई मापन
गर्दा त्यो छोटो
जीवन नै यस
ग्रहमा जिउने सबैभन्दा प्रभावशाली
जीवन बनेको छ
। ... शताब्दीहरू बित्दै
जाँदा त्यस जीवनको
प्रभाव लोप हुँदै
जानुको साटो झन्
गहन हुँदै गएको
छ । उहाँद्वारा
दसौँ लाख मानिसहरू
रूपान्तरित भएका छन्
अनि तिनीहरूले उहाँको
नमुनादायी जीवनलाई पछ्याउन थालेका
छन् । ... देखा
परेका नतिजाहरूलाई नाप्दा
येशूको जन्म, जीवन, मृत्यु
र पुनरुत्थान मानव–जातिको इतिहासका सर्वाधिक
महत्त्वपूर्ण घटनाहरू हुन् ।
उहाँको प्रभावलाई मापन गर्दा
येशू मानव इतिहासको
केन्द्रिय पात्र हुनुहुन्छ ।
फिलिप स्काफ
म
एउटा इतिहासकार हुँ,
विश्वासी होइनँ । नासरतका
यी अकिञ्चन प्रचारक
अपरिवर्तनीय रूपमा इतिहासको केन्द्र
हुनुहुन्छ भनी एउटा
इतिहासकारको नाताले मैले स्वीकार
गर्नैपर्छ ।
एच.
जी.
वेल्स
सुकरातले
४० वर्षसम्म सिकाए,
प्लेटोले ५०, अरस्तुले
४० र येशूले
केवल ३ वर्ष
। तथापि प्राचीन
संसारका यी तिन
महानतम दार्शनिकहरूले १३० वर्षसम्म
सिकाएको शिक्षाले पारेको प्रभावभन्दा
ख्रीष्टको ३ वर्षे
सेवा–कार्यको प्रभाव
असीमित रूपमा श्रेष्ठतर छ
।
अज्ञात
शताब्दीहरू
बित्दै जाँदा साक्षीहरू यति
प्रचुर भएका छन्
कि इतिहासमा उहाँको
प्रभावलाई मापदण्ड बनाउने हो
भने येशू यस
ग्रहमा बाँच्नुहुने सर्वाधिक प्रभावशाली
व्यक्तित्व हुनुहुन्छ ।
केनेथ
स्कट
लाटुरेट,
इतिहासकार
ख्रीष्ट
इतिहासकै सर्वाधिक प्रभावशाली व्यक्तित्वको
रूपमा खडा हुनुभएको
छ । निस्सन्देह
संसारलाई रूपान्तरण गर्ने मानिसहरूको
सूचीमा मोशा, बुद्ध र
मोहम्मदका नाउँहरू समावेश हुन्छन्
। तथापि यहूदी,
बुद्ध र इस्लाम
धर्ममा मोशा, बुद्ध र
मोहम्मदले जुन ठाउँ
ओगट्छन् ख्रीष्टियमतमा येशूले त्योभन्दा नितान्त
फरक ठाउँ ओगट्नुहुन्छ
। मोशा, बुद्ध
र मोहम्मदले कहिल्यै
पनि आश्चर्यकर्महरू गरे
भनी दाबी गरेनन्
। वास्तवमा तिनीहरूले
आफूलाई कहिल्यै पनि मानिसभन्दा
ठुलो प्राणीको रूपमा
हेरेनन् । तिनीहरूले
आफूलाई केवल परमेश्वरका
सन्देशवाहकहरूको रूपमा हेरे ।
ख्रीष्ट मात्रै इतिहासमा एउटा
यस्तो व्यक्तित्व हुनुहुन्छ
जसले पुरै धर्मलाई
आफ्नो व्यक्तित्ववरिपरि परिभाषित
गर्नुभएको छ ।
दिनेश डिसुजा
इतिहासका
सन्त र हिरोहरू
हामीबाट टाढा–टाढा
भाग्दै छन् ।
र, इतिहासले तिनीहरूका
कामहरूको अभिलेखलाई झनै साँघुरो
पृष्ठमा सङ्कुचित पार्दै छन्
। तर येशू
ख्रीष्टको नाउँ, कार्यहरू र
वचनहरूमाथि समयको कुनै ताकत
छैन ।
विलियम ई.
चानिङ
सतही
दिमागहरूले ख्रीष्ट र साम्राज्यका
संस्थापकहरूसाथै अन्य धर्मका
देवताहरूको बिचमा समानता देखाए
। त्यो समानता
विद्यमान छैन ।
ख्रीष्टियमत र अन्य
कुनै पनि धर्मको
बिचको दुरी अनन्त
छ ।
नेपोलियन बोनापार्ट,
फ्रान्सका
सम्राट्
परमेश्वर–मानवको रूपमा येशू
ख्रीष्ट महानतम व्यक्तित्व हुनुहुन्छ
। तसर्थ, उहाँको
व्यक्तिगत प्रभाव यस धरतीमा
बाँच्ने कुनै पनि
मान्छेको भन्दा बढी छ
।
बर्नाड र्याम
येशू
ख्रीष्ट सम्पूर्ण कालको असाधारण
व्यक्तित्व हुनुहुन्छ । ... उहाँ
संसारको ज्योति हुनुभयो ।
एउटा यहुदी भएको
नाताले यसमा मैले
किन गर्व नगर्ने
?
सोलेम आस,
यहूदी
लेखक
उन्नाइस
शताब्दी आएर बितिसकेका
छन् र आज
उहाँ मानव–जातिको
केन्द्रिय व्यक्तित्व हुनुहुन्छ र
उहाँ प्रगतिको स्तम्भको
अगुवा हुनुहुन्छ ।
मार्च पास गर्ने
सम्पूर्ण सेनाहरू, सबै नौसेनाहरू,
सबै संसदहरू र
शासन गर्ने सबै
राजाहरूलाई सँगसँगै राखिने हो
भने पनि यस
एकल जीवनले यस
पृथ्वीमा जति शक्तिशाली
ढङ्गमा प्रभाव पारेको छ
त्यति तिनीहरूले पारेका
छैनन् भन्दा पनि
मैले उहाँलाई उचित
अङ्क दिएको हुँदैन
।
अज्ञात
व्यक्तिगत
रूपमा नासरतका येशूको
बारेमा मानिसहरूले जस्तो सोचाइ
र विश्वास राखे
तापनि झण्डै बिस
शताब्दीसम्म उहाँ पाश्चात्य
संस्कृतिको इतिहासमा प्रबल व्यक्तित्व
हुनुभएको छ ।
... उहाँको जन्मबाट नै प्रायजसो
मानव–जातिले पात्रोको
आरम्भ गर्छन् । उहाँको
नाउँ लिएर नै
दसौँ लाखले सराप
दिन्छन् भने उहाँकै
नाउँमा दसौँ लाखले
प्रार्थना चढाउँछन् ।
जारोस्लाम पेलिकान,
विश्वचर्चित
इतिहासकार