कहाँबाट आयो यो सम्पूर्ण विश्व ?

विश्व (अङ्ग्रेजीमा युनिभर्स) अहिले अस्तित्वमा छ भन्ने कथनलाई कसैले इन्कार गर्न सक्दैन । शून्यताबाट कुनै पनि कुरो आफ से आफ कहिल्यै उत्पत्ति नहुने भएकोले विश्वको अस्तित्वको लागि एउटा मूल कारण हुनैपर्छ ।

यस तर्कको ऐतिहासिक जरा प्लेटो र अरस्तुजस्ता ग्रिक दार्शनिकहरूमा जोडिएको भए तापनि मध्यकालीन समयमा यसलाई पूर्णत: विकसित गर्ने काम भने थोमस अक्विनास र डन्स स्कोटसले गरे । यस तर्कको सबैभन्दा चर्चित समर्थकको रूपमा थोमस अक्विनासलाई चिनिन्छ । वर्तमान समयमा विलियम लेन क्रयाग यस विषयका चर्चित ख्रीष्टियान दार्शनिक हुन् । यस तर्कलाई यसरी देखाउन सकिन्छ:

१. आरम्भ भएको हरेक कुराको लागि कारण हुनैपर्छ ।

२. विश्वको आरम्भ छ ।

३. तसर्थ, विश्वको अस्तित्वको लागि कारण हुनैपर्छ ।

कुनै पनि तर्क साँचो हुनका लागि त्यो तार्किक रूपमा अखण्डनीय हुनैपर्छ र यसका आधारवाक्यहरू सत्य हुनै पर्छन् । माथिको तर्क साँचो छ । तर के यसका आधारवाक्यहरू साँचा छन् त ?

१. आरम्भ भएको हरेक कुराको लागि कारण हुनैपर्छ ।

आरम्भ भएको हरेक कुराको लागि कारण हुनैपर्छ भन्ने वाक्य कार्यकारणको नियममा आधारित छ । यो कार्यकारणको नियम विज्ञानको आधारभूत शिक्षा हो । कार्यकारणको नियमविना विज्ञान असम्भव छ । वास्तवमा आधुनिक विज्ञानका पिता भनेर चिनिने फ्रान्सिस बेकनले भने, “कारणहरूबाट आएको ज्ञान नै साँचो ज्ञान हो ।” अर्को भाषामा भन्नुपर्दा विज्ञानले कारणहरूको खोजी गर्दछ । यो के कारणले भयो भनी पत्ता लगाउनु नै विज्ञानको धर्म हो । सबैले अवलोकन गरेकै कुरा हो कि कुनै पनि कुरो कहिल्यै शून्यताबाट अस्तित्वमा आउँदैन । उदाहरणको लागि, कुनै मानिस सडकमा हिँडिरहेको छ भने शून्यताबाट चालकविनाको बस कहिल्यै उसको अगाडि आइपुग्दैन । बस त्यहाँ आइपुग्नको लागि चालक वा अन्य केही कारण हुनैपर्छ । महान् सन्देहवादी डेभिड ह्युमले पनि कार्यकारणको नियमलाई इन्कार गर्न सकेनन् । वास्तवमा कार्यकारणको नियमलाई इन्कार गर्नु भनेको तर्कशक्तिलाई इन्कार गर्नु हो । कसैले यसलाई विश्वास गर्दैन भने उसलाई सामान्य प्रश्न सोध्नुस्, “के कारणले तपाईंलाई यस निष्कर्षमा पुर्‍यायो ?”  कार्यकारणको नियम अखण्डनीय भएकोले पहिलो आधारवाक्य साँचो छ ।   

२. विश्वको आरम्भ छ ।

दोस्रो आधारवाक्यले भनेजस्तै के विश्वको आरम्भ छ त ? यसको आरम्भ छैन भने यसलाई कुनै कारणको आवश्यकता पर्दैन । तर यसको आरम्भ छ भने यो शून्यताबाट त्यसै अस्तित्वमा आएको हुन सक्दैन; यसको पछाडि कारण हुनैपर्छ । विश्व अनन्त छ त्यसैले यसको लागि कुनै कारणको आवश्यकता पर्दैन भन्ने अवधारणमा जुकाझैँ टाँसिई बिसौँ शताब्दीसम्म नास्तिकहरू चैनसँग बसिरहेका थिए । तर संसारलाई नै बेचैन पार्ने बिसौँ शताब्दीका नयाँ खोजहरूले तिनीहरूको निद्रा हरण गरेका छन् । एउटा निश्चित समयमा विश्वको आरम्भ भयो (महाविस्फोट) भन्नाका लागि यहाँ तिन ओटा वैज्ञानिक साक्षीहरू पेस गरिएका छन्:

क.    अल्बर्ट आइन्स्टाइनको सामान्य सापेक्षतावादको सिद्धान्त

ख्रीष्टाब्द १९१५ मा प्रतिपादित आइन्स्टाइनको यस सिद्धान्तले भन्छ कि सम्पूर्ण समय, सम्पूर्ण अन्तरिक्ष र सम्पूर्ण पदार्थको आरम्भ छ ।

ख.    विश्वको फैलावट

क्यालिफोर्नियाको पासाडेनास्थित माउन्ट विलसन वेधशालाबाट विश्वको फैलावटलाई वास्तवमै अवलोकन गर्न सकिन्छ । विश्व चारैतिर भकुण्डोझैँ फैलिरहेको छ । यदि यो अहिले फैलिरहेको छ भने तर्कशास्त्र र गणितअनुसार हामी जति विगततर्फ जान्छौँ त्यति नै यसको खुम्चाइतर्फ अगाडि बढ्छौँ अनि यसको प्रारम्भिक चरण अर्थात् शून्यतामा पुग्छौँ ।

ग.     महाविस्फोटको विकिरण

यदि महाविस्फोट घटेको थियो भने त्यसको विकिरण फेला पारिनुपर्छ भनी वैज्ञानिकहरूले अपेक्षा गरेका थिए । ख्रीष्टाब्द १९६५ मा वैज्ञानिकद्वय अर्नो पेन्जिस र रोबर्ट विलसनले उक्त विकिरणलाई अनपेक्षित रूपमा पत्ता लगाए । 

तब यी तिन ओटा वैज्ञानिक साक्षीले यो विश्व अनन्त छैन तर एउटा निश्चित बिन्दुमा यसको आरम्भ भएको थियो भनी पुष्टि गर्छन् । विश्वको आरम्भ छ भन्ने दोस्रो आधारवाक्य वैज्ञानिक साक्षीहरूबाट प्रमाणित छ ।

३. तसर्थ, विश्वको अस्तित्वको लागि कारण हुनैपर्छ ।

यसको दुई ओटै आधारवाक्य अखण्डनीय भएकाले विश्वको आरम्भ हुनैपर्छ भन्ने निष्कर्ष पनि अखण्डनीय नै छ ।

अझै एउटा गम्भीर प्रश्न बाँकी नै छ: केले यो विश्वलाई अस्तित्वमा ल्यायो अर्थात् यसको अस्तित्वको पछाडिको कारण के हो त ? यो स्वाभाविक रूपमा आयो या अलौकिक रचनाकारद्वारा ल्याइयो ? यस रचनामा यति भन्नु पर्याप्त होला कि यो विश्व यति व्यवस्थित छ कि स्वत: उदय भयो भन्ने अवधारणा कत्ति पनि तर्कसङ्गत देखिँदैन । तसर्थ, तर्कशास्त्र र ज्ञात विज्ञानले हामीलाई हिब्रू लेखकको हजारौँ वर्ष पुरानो कथनतर्फ डोर्‍याइरहेका छन्, “आदिमा परमेश्वरले आकाशमण्डल र पृथ्वी सृष्टि गर्नुभयो ।”   

Leave Your Comments Here.